در هنگام خواندن حزب سوم قرآن کریم حتما آیه 104 سوره ی بقره را
خوانده اید که می فرماید:
« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا
انْظُرْنَا وَاسْمَعُوا وَلِلْکَافِرِینَ عَذَابٌ أَلِیمٌ »
ترجمه:
ای کسانیکه ایمان آورده اید نگویید « راعنا» بلکه بگویید « انظرنا» و
آنچه به شما دستور داده شده بشنوید و برای کافران عذاب دردناکی ست
شان نزول:
ابن عباس نقل می کند: مسلمانان صدر اسلام هنگامیکه پیامبر صلی الله
علیه و آله مشغول سخن گفتن و بیان آیات و احکام الهی بود، از او می خواستند ، کمی
با تانی سخن بگوید و ّه آنان مهلت دهد، تا بتوانند مطالب را خوب درک کنند و همچنین
خواسته های خود را به وی برسانند، برای این درخواست کلمه « راعنا» که از ماده
«الرعی» گرفته شده و معنی « مهلت دادن» را می دهد ، به کار می بردند.ولی یهود همین
کلمه «راعنا» را از ماده ی دیگری یعنی«الرعونه» به کار می بردند که به معنی کودنی
و حماقت است. برای یهود در اینجا دستاویزی بود تا این کلمه را که مسلمانان به معنی
صحیحی بکار می بردند ، هنگام سخن گفتن پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله بکار برند
و معنی دوم را قصد نمایند.
آیه برای جلوگیری ازین سوء استفاده نازل شد و به مومنان دستور داد:
کلمه«انظرنا» که همان «مهلت» را معنی میدهند و مرادف کلمه « راعنا» است به کار
برند.
تفسیر:
همانطور که در شان نزول آمدکلمه« راعنا » را می توان از دو ماده گرفت
یکی از« الرعی» که به معنی مهلت دادن و رعایت کردن است و فعل امر آن به اضافه ی
ضمیر «نا» معنی« ما را رعایت کن، به ما مهلت بده» را دارد و از ماده ی دوم(
الرعونه) « ما را تحمیق کن» معنا می دهد.
ضمن اینکه آنطور که در پاره ای از روایات وارد شده جمله راعنا در لغت
«عبری» بمعنی« بشنو که هرگز نشنوی» بوده است .
در هر حال آنها می خواستند با تکرار جمله «راعنا» پیامبر اسلام صلی
الله علیه و آله را استهزا کنند و به اصطلاح دست بیندازند
ازین آیه بدست می آید که مسلمانان می بایست از دادن هرگونه سوژه و
وسیله ای که ممکن است باعث سوء استفاده دشمن گردد احتراز و دوری کنند گرچه یک لغت
باشد
دراینجا می بینیم قرآن برای جلوگیری از سوء استفاده ی مخالفان ،
مومنان را از گفتن یک کلمه برحذر می دارد در صورتیکه آنان معنی صحیح آن را در نظر
داشتندچه رسد به اینکه مسلمانان عملی انجام دهند که دستاویز دشمنان گردد و ضربه ای
برای تبلیغات آنها بر ضد اسلام شود.
قرآن در پایان آیه می فرماید: برای یهود که از روی استهزاء این سخن را
می گفتند عذاب دردناکی است.
از این آیه می توان برای قمه زدن ونهی آن در حال حاضر وموقعیت کنونی مورد استفاده قرار داد.